ریفلاکس اسید معده به مری یا Gastroesophageal Reflux Disease (GERD) یک بیماری شایع است که در آن اسید معده به مری برمیگردد و میتواند به بافتهای مری آسیب برساند. این بیماری اغلب به صورت اختصار GERD شناخته میشود و در نتیجه برگشت مکرر اسید معده به مری، موجب ایجاد مشکلات گوارشی و علائم ناراحتکننده برای فرد میگردد.
علل و مکانیسم بیماری
معده به طور طبیعی اسید تولید میکند تا فرآیند هضم غذا را تسهیل کند. در حالت طبیعی، دریچهای به نام LES (Lower Esophageal Sphincter) بین مری و معده قرار دارد که مانع از برگشت اسید معده به مری میشود. اما در افرادی که دچار GERD هستند، این دریچه به درستی عمل نکرده و اسید معده به داخل مری برمیگردد. این برگشت اسید میتواند به بافتهای حساس مری آسیب زده و موجب تحریک و التهاب شود.
علائم شایع GERD
افرادی که مبتلا به GERD هستند، ممکن است علائم مختلفی را تجربه کنند. شایعترین علائم این بیماری شامل:
- احساس سوزش در ناحیه قفسه سینه: این حالت معمولاً پس از خوردن غذاهای سنگین یا در هنگام دراز کشیدن اتفاق میافتد و به نام سوزش سر دل شناخته میشود.
- برگشت مواد ترش به گلو: افراد مبتلا ممکن است احساس کنند که غذا یا مایعات از معده به گلو برگشته است.
- درد در ناحیه قفسه سینه: این درد ممکن است شبیه به دردهای قلبی باشد و گاهی موجب نگرانی فرد شود.
- سختی در هنگام بلع: این علامت میتواند به علت التهاب مری ناشی از برگشت اسید ایجاد شود.
- احساس توده در گلو: افرادی که به GERD مبتلا هستند، ممکن است احساس کنند که در گلو یک توده یا جسم خارجی وجود دارد.
تشخیص GERD
تشخیص GERD معمولاً با توجه به علائم بالینی انجام میشود. در مواردی که علائم به درمانهای معمول پاسخ نمیدهند، پزشک ممکن است درخواست آزمایشهایی مانند آندوسکوپی یا پیمایش pH مری را بدهد تا از شدت آسیب به مری و برگشت اسید مطمئن شود.
درمان GERD
در اغلب موارد، مشکلات ناشی از GERD با اصلاح سبک زندگی و استفاده از داروهای مناسب قابل کنترل است. در زیر به مهمترین روشهای درمان این بیماری اشاره میکنیم:
تغییرات سبک زندگی: پرهیز از خوردن غذاهای چرب، تند و پرحجم، کاهش وزن در صورت لزوم، و خوابیدن با سر بالا میتواند به کاهش علائم کمک کند.
دارو درمانی: داروهایی نظیر آنتیاسیدها، مهارکنندههای پمپ پروتون (PPI) و آنتاگونیستهای H2 میتوانند تولید اسید معده را کاهش دهند و علائم GERD را تسکین دهند.
جراحی: در موارد نادر که بیماری با درمانهای غیرجراحی کنترل نمیشود، ممکن است جراحی برای اصلاح عملکرد LES یا دیگر مداخلات انجام شود.
GERD یک بیماری شایع است که میتواند کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد. با توجه به شدت علائم، بسیاری از افراد میتوانند با تغییرات سبک زندگی و داروهای مناسب، بهبود یابند. در صورتی که علائم پایدار و شدید باشند، مشاوره پزشکی و بررسیهای دقیقتری ضروری است. بنابراین، تشخیص به موقع و درمان مناسب میتواند از بروز عوارض جدی جلوگیری کرده و سلامت مری را حفظ کند.